مسجد وزیر

مسجد وزیر                         شماره ثبت ملّی  :    6327

موقعیت مکانی :

مسجد وزیر در ضلع شمالی خیابان مسجد جامع یزد ، محله وقت الساعت ، جنب آب انبار وزیر قرار گرفته ومنحصربه یک اتاق است . 

بانی

مؤسس مسجد مذکور سیّد مرتضی بن سیّد محّمد عریضی است .

منابع تاریخی

بنا به نوشتۀ ایرج افشار خاندان وزیری از اولاد سید محمد وزیرواز سادات عریضی اند . نزد آقای سید علی محمد وزیری نسخه خطی ادعیه میر محمد اسماعیل خاتون آبادی دیده شده که سید مرتضی بن سید محمد آن را وقف بر اولادکرده وسید محمد پسرش را متولی پس از خود کرده است که تاریخ وقفنامه آن ۱۱۹۷ ه. ق است . همچنین نزد آقای وزیری ، طومار جمیع ترکه میرزا سید محمد وزیرمورخ ۱۲۴۵ه.ق مشاهده شده که از حیث اصطلاحات مربوط به اسباب واثاث زندگانی ومقیاس آب وملک در یزد وبسیاری از مصطلحات زندگیهای آن عصر مفید ودر نوع خود یگانه است.

مشخصات

 با توجه به مصالح آن وخصوصیات معماری، قدمت بنا به عهد قاجار می رسد .کل ساختمان مسجد از یک شبستان مستطیل شکل به ابعاد ۵ ×10 متربا یک ورودی در ضلع شمالی ویک ورودی در ضلع شرقی و دارای تزئینات مقرنس گچی است  .

     سه پنجره آجری به صورت مشبّک نیز در این قسمت واقع است .همچنین در اضلاع شرقی وغربی مسجد، هرکدام سه غرفه وجود دارد که غرفه های ضلع شرقی دوطبقه می باشد ودارای یک ورودی از سمت کوچه است. کف همۀ غرفه ها باآجرفرش شده، ولی کف مسجد سیمانی است . اطراف مسجد نیز به ارتفاع ۵/۱ متر از سطح زمین دارای ازاره های آجری است و سقف آن به صورت طاق ضربی و دارای سه نورگیر می باشد .

این بنا با یک آب انبار ویک حمام به همین نام در کنار هم مجموعه ای را تشکیل می دهند .از اجداد خاندان وزیری دوتخته زیلو از علی محّمد وزیری (سال ۱۳۷۷ ه .ق) در مسجد موجود است . گفتنی است وی دهه بیست شمسی ، متولّی مسجد جامع یزد بوده ومرمت این مسجد را در همان زمان بر عهده داشته است.

کتیبه های تاریخی

بر در آن عبارت مذکور در ذیل به خطّ نسخ ونستعلیق خوش نوشته اند :

این دروقف است بر مسجد مرحمت و مغفرت شان جنّت مکان میرزائی میرزا سید مرتضی موسوی عریضی  دارالعباده‌ یزد طاب ثراه وجعل الجنه مثواه ،حرره محمد صادق الرضوی فی سنه ۱۲۸۵من الهجره النبویه (‌نستعلیق)-لااله الله محمد رسول الله (‌نسخ )‌ ، علیاً ولی الله (‌ نستعلیق ) .