درآمدی بر توسعه صنعت گردشگری استان یزد

تنوع فعالیت‌های مربوط به صنعت گردشگری و توسعه این صنعت در استان یزد موتور رشد اقتصادی استان است و نقش مؤثری در کاهش بیکاری و بهبود توزیع درآمد و افزایش درآمد بخش خصوصی و دولتی استان دارد.
لذا توسعه بخش گردشگری استان در حال تبدیل‌شدن به خواست همگانی است. لیکن ایجاد زمینه کار باید همراه با هدایت منابع عمومی و همچنین فرصت‌های اقتصادی به سمت این صنعت باشد تا گردشگری برای سرمایه‌گذاران بخش غیردولتی به‌عنوان یک فرصت مناسب تلقی شود.
در مرحله اول باید فرصت‌های موجود در استان به‌صورت واقع‌بینانه‌ای بررسی و ابتدا شاخص‌های کلان و ملی مشخص‌شده، ضمن بررسی موضوع از دیدگاه خرد، استراتژی مناسبی برای نحوه ورود و نوع فعالیت مناسب در کوتاه و درازمدت طراحی شود.
مسلماً رصد شرایط حاکم بر بخش گردشگری و تلاش برای ایجاد ثبات در این بخش، برمبنای مطالعات دقیق و شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری نقاط مختلف استان و تولید بسته‌های سرمایه‌گذاری حاوی اطلاعات لازم از پروژه‌های موردنظر برای سرمایه‌گذاری شامل مشخصات جغرافیای، وضعیت زیرساخت‌ها، شرایط بازار و ارزیابی اقتصادی و به‌کارگیری اعتبارات دولتی به‌عنوان مکمل سرمایه‌های خصوصی برای ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز از ضروریات توسعه پایدار این صنعت در استان یزد است.
بدیهی است نقش مدیران دولتی در طی این مسیر و نحوه ورود و فعالیت موفقیت‌آمیز بخش خصوصی بسیار تعیین‌کننده است و درصورت فقدان شرایط مناسب امکان شکست سرمایه‌گذاری‌ها در بین سایر صاحبان سرمایه وجود خواهد داشت.
همه‌چیز گویای آن است که ظرفیت بالقوه فراهم است به‌طوری‌که امروزه ضریب فزاینده اشتغال در بین بخش‌های مختلف اقتصادی استان نشان می‌دهد قدرت اشتغال‌زایی صنعت گردشگری بعد از بخش‌های کشاورزی، صنایع غذایی و ساختمان در رتبه چهارم قرار دارد.
این مهم علاوه بر اینکه باعث افزایش مالیات‌های غیرمستقیم و کاهش نابرابری توزیع درآمد در استان شده، بهبود تراز پرداخت‌ها رانیز در پی داشته است هرچند ازلحاظ بخشی، بیشترین سهم از درآمد توسعه صنعت گردشگری استان یزد به ترتیب نصیب هتل‌ها، رستوران‌ها، صنایع پوشاک و چرم و کشاورزی شده است و از لحاظ سهم عوامل تولید از درآمد حاصل از توسعه گردشگری (در فعالیت هتل و رستوران) به ترتیب حدود ۴۵ درصد مربوط به سود سرمایه و حدود ۱۵ درصد مربوط به نیروی انسانی است.
این شاخص‌ها به‌خوبی گویای مزیت صنعت گردشگری استان برای سرمایه‌گذاری است با این‌حال قابلیت‌های این صنعت در استان یزد در شرایطی بروز خواهد کرد که امکان ایجاد رشد وجود داشته باشد.
صنعت گردشگری استان، صنعت جدیدی است که بسیاری از ظرفیت‌های بالقوه آن هنوز مورد بهره‌برداری قرار نگرفته است و لازمه استفاده از تمام ظرفیت این صنعت شناخت آگاهانه، استفاده از توان تیم متخصص و باتجربه، دوری از سیاست زدگی در انتخاب مدیران حوزه‌های دولتی و ارائه استراتژی هدفمند و تلاش و حرکت جدی در مسیر توسعه پایدار این صنعت است.
پیشنهاد می‌شود تا برمبنای نقشه راه، نرخ رشد متوسطی در حد ۴۰ درصد به‌عنوان هدف توسعه صنعت گردشگری طی برنامه توسعه استان تعیین و پیش‌بینی‌های رقمی گردشگر ورودی تا پایان چشم‌انداز ۵ ساله توسعه استان به‌عنوان هدف اصلی در صنعت گردشگری پیگیری شود. توجه به این نوع هدف‌گذاری از ضروریات برنامه‌ریزی توسعه پایدار گردشگری استان یزد است.
در پایان رعایت این نکته ضروری است که موضوع نوع و کیفیت سفر به استان هم از اهمیت به سزایی برخوردار است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد (سیدمحمد جعفر میرجلیلی، فراز و نشیب گردشگری یزد در دهه ۹۰، یزد، ۱۴۰۱) بخش عمده‌ای از اقامت مسافران ورودی به استان در منزل اقوام و آشنایان، خانه‌های مسافر قانونی و غیرقانونی، چادرها و پارک‌ها و سایر اماکن عمومی است و درصد پایینی از گردشگران داخلی از تأسیسات اقامتی شهر استفاده می‌کنند که این موضوع باعث می‌شود تا منافع ناشی از سفرهای گردشگری به حداقل برسد و اقتصاد استان به‌عنوان مقصد گردشگران، از انبوه گردشگران داخلی که به‌ویژه در ایام پیک وارد استان می‌شوند بهره چندانی نبرد و شاید بهترین تدبیر کاهش هزینه‌های سفر و اقامت در استان از طریق افزایش ظرفیت واحدهای اقامتی و پذیرایی، افزایش کیفیت خدمات، ترویج سفرهای گروهی به‌صورت تور، ترویج فرهنگ گردشگری و … باشد.
امید است در آینده با ارتقای سطح رفاه عمومی و همچنین بهبود کیفیت سفر گردشگران داخلی و تدابیرمدیران این حوزه، منافع ناشی از گردشگری داخلی استان با نرخ رشد بالایی افزایش یابد.