مدیریت پرندگان آفت در مناطق شهری

به‌طور فزاینده‌ای انتظار می‌رودکه برنامه‌های مدیریت آسیب پرندگان راه‌حل‌‌های مؤثری را به گونه‌ای که از نظر اجتماعی و انسانی قابل قبول باشند، فراهم سازند.روش‌های مدیریتی و فراورده‌ها به‌وسیله سلیقه‌ی مشتری‌ها و افکار عمومی سراسر کشور که همراه با بازارهای کوچک در حذف بعضی از فراورده‌ها و دسترسی به بعضی از فراورده‌های جدیدتر مؤثر می‌باشند، تحت تأثیر قرار می‌گیرد. چنین گرایش‌هایی بر نیاز برنامه‌های مدیریتی جهت شناخت گونه های مشکل‌زا، موقعیت و گزینه‌های کنترلی تأکید دارند. کاربرد اختصاصی تکنیک‌های مختلف بسته به نوع مشکل، گونه‌ی پرنده ای که با آن مواجه هستیم و سایر فاکتورها تغییر خواهد کرد.

 

 

 

زیست شناسی مرتبط با موضوع:

 

سارهای اروپایی محدوده‌ی انتشار وسیعی دارند. دسته‌های آن ها معمولاً در مواقع غیر از فصل جفت‌گیری ممکن است بین ۵-۱۰ مایل در فاصله بین جایگاه‌های استراحت و تغذیه پرواز کنند و در هر بار ممکن است بیش از ۵۰ مایل پروازداشته‌باشند. از آن‌جایی که سارها در مقایسه با گنجشک‌های خانگی یا کبوترها تحرک بالایی دارند با استفاده از تکنیک‌های ترساندن یا پراکنده‌ساز‌ آسان‌تر پراکنده می‌شوند یا حرکت می‌کنند. در اثناء فصل جفت‌گیری، سارها در حفره‌هایی مانند شکاف‌ها حفره‌ها یا منافذ کوچک در داخل ساختمان‌ها آشیانه می‌سازند. سارهای بالغ پرنده‌های سیاه، با خال‌های روشن و به اندازه سینه سرخ هستند. منقارشان با طول متوسط‌ در طی دوره جفت‌گیری (ژوئن تا ژولای) زرد و در بقیه مواقع تیره است. افراد جوان قهوه‌ای کمرنگ تا خاکستری هستند، دم کوتاه دارند و بال‌ها هنگامی‌که در پرواز کاملاً باز می‌شوند مثلثی شکل می باشند. سارها از انواع مختلفی از غذاها، شامل حشرات‌، خصوصاً لاروهای سخت‌بال‌پوشان در نزدیکی سطح خاک، میوه‌ها، بذور و غذای حیوانات اهلی و غذایی که در آشغال‌ها یافت می‌شوند، تغذیه می‌کنند.

 

گنجشک‌های خانگی و کبوترها تقریباً همیشه در ارتباط نزدیک با انسان زندگی می‌کنند و برخلاف سارها،  معمولاًبرای برآورد نیازهای‌شان در فواصل کوتاه پرواز می‌کنند. بنابراین، این گونه‌ها معمولاً کمتر به برنامه های فراری دهنده یا پراکنده کننده که برای جابه‌جایی آن‌ها از یک منطقه اختصاص دارد، پاسخ می‌دهند. گنجشک‌های خانگی در حفره‌ها، درزها، لبه‌های درونی و اطراف ساختمان‌ها و بعضی وقت‌ها در پوشش گیاهی لانه می‌سازند. گنجشک‌های خانگی ممکن است ۳ بار در سال تخم‌گذاری کنند. غذای‌شان اغلب بذور و غلات است. کبوترها بر روی لبه‌ها یا سایر نواحی مسطح در داخل و اطراف ساختمان‌ها لانه می‌سازند. کبوترها می‌توانند چندین نوزاد در هر سال بگذارند غذای آن‌ها بذور و غلات است.

 

غازهای کانادایی در اصل مهاجر بودند اما تعدادی از آن ها که ساکنان نواحی شهری شده‌اند در حال افزایش می‌باشند. غازهای کانادایی در نواحی شهری به دریاچه‌ها یا استخرهای احاطه شده توسط چمن ﺟﺬب می‌شوند.

 

غازهای کانادایی علف‌خوار هستند بنابراین چمن غذای جذابی برای آن‌ها فراهم می‌کند، خصوصاً اگر مغذی باشند و نواحی باز به آن‌ها اجازه می‌‌دهد که شکارگرهای توانایشان را مشاهده کنند. هم‌چنین رژیم غذایی‌شان شامل پوشش گیاهی اطراف دریاچه، غلات و دیگر مواد غذایی انسان‌ها می‌باشد. در تابستان، غازها پرهای‌شان می‌ریزد و برای حدود یک ماه پرواز نمی‌کنند، در این زمان است که آن‌ها به آسانی شکار می‌شوند.

 

وضعیت قانونی:

 

سارهای اروپایی، گنجشک های خانگی و کبوترها به‌عنوان پرندگان غیربومی به ایالات متحده وارد شده‌اند و توسط قوانین فدرال و در اغلب موارد هم‌چنین توسط قوانین ایالتی محافظت نمی‌شوند. در مقابل اغلب گونه‌های دیگر توسط قوانین ایالتی و یا قوانین فدرال محافظت می‌شوند غازهای کانادایی تحت پیمان فدرال مهاجرت پرندگان که یک قرارداد بین‌المللی بین کشورهای کانادا، مکزیک و کشورهای معین دیگری می‌باشد محافظت می‌شوند. محافظت شامل، پرندگان، پرهای‌شان، تخم‌ها و لانه‌هایشان می‌باشد. قوانین محلی یا ایالتی ممکن است محافظت یا محدودیت بیشتری را در روش‌های مدیریتی لحاظ کنند. اگر شما سؤال‌هایی درباره وضعیت قانونی دارید قبل از شروع برنامه‌ی کنترل با اداره حیات وحش مطرح کنید.

 

مسائل مرتبط با آسیب پرندگان:

 

گنجشک‌های خانگی، کبوترها و سارها مشکلاتی در اطراف مراکزتجاری، خانه‌ها و ساختمان‌های عمومی و دیگر ساختمان‌ها را باعث می‌شوند زیرا فضولات، فعالیت‌های تغذیه‌ای، نشیمنگاه و فعالیت‌های آشیانه‌سازی آن‌ها مسائلی در ارتباط با سلامت عمومی و سایر عوامل به‌همراه دارد. مدفوع غازهای کانادایی و باقی‌مانده، پرهای آن‌ها بر روی زمین‌های گلف، چمن‌ها، زمین‌های مدرسه و در پارک‌ها می‌تواند بیش از حد زیاد شود و به هنگام پیاده‌روی، نشستن، گردش و دیگر موارد استفاده ایجاد مزاحمت کنند. هر غاز کانادایی در روز حدود یک پوند فضولات تولید می‌کند بنابراین مقدار مواد دفعی دسته‌های بزرگ آن‌ها می‌تواند قابل توجه باشد. تغذیه‌شان می‌تواند به چمن آسیب رساند و فضولات زیادشان حاصل‌خیزی بیش‌از حد علف‌زارها را باعث می‌شود. فضولات در آب ممکن است منجر به رشد جلبک‌ها شود و احتمالاً ماهی‌ها را می‌کشد و آلودگی آب مسائلی را در ارتباط با سلامتی به‌ویژه زمانی‌که در منابع آب شهری باشد، به‌وجود می‌آورد.

 

 

 

 

 

پیش‌گیری و کنترل خسارت گنجشک‌های خانگی، کبوترها، سارهای اروپایی

 

جلوگیری از ورود: معمولاً موثرترین و بادوام‌ترین روش برای کاهش لانه‌سازی، تغذیه یا آشیانه‌گذاری پرندگان در داخل یا اطراف ساختمان ها، جلوگیری از ورود آنها به محل و بیرون راندن آنها می‌باشد. جلوگیری به‌طور فیزیکی، پرندگان را از مکان مشکل‌ساز جدا می‌کند و تا مادامی که جداکننده وجود داشته باشد بطور مؤثر باقی می‌ماند. رشد قابل توجه‌ای در دسترسی به وسایل، ابزارها و تکنیک‌های بازدارنده صورت گرفته است و بعضی از منابع درانتها لیست می‌شوند.

 

اطراف ساختمان‌ها، پنجره‌ها و درهای شکسته تعمیر شود و همه سوراخ‌های بزرگ‌تر از سه چهارم اینچ بسته شود. مکان لانه‌سازی پشت اثاثیه ثابت ساختمان‌ها، کانال‌های بیرونی تهویه مطبوع و اطراف نگه‌دارنده های لامپ‌ها بسته شود. بعضی اوقات جلوگیری در ابتدا مشکل به‌نظر می‌رسد اما اغلب با فکر خلاق و استفاده نوآورانه از مصالح ساختمانی کاملاً عملی است. پلاستیک کلفت یا نوارهای لاستیکی آویزان شده در محل ورودی درهای باز، در حالی‌که به مردم و ماشین‌ها اجازه ورود می‌دهد، در جلوگیری از ورود پرندگان موفقیت‌آمیز می‌باشند. بر روی محل آشیانه‌سازی یا نشستن پرنده‌ها روی لبه‌ها، یک شبکه شفاف شیشه‌ای یا فلزی پهن یا پوشش‌های مشابه با زاویه‌ی ۴۵ درجه قرار دهید.

 

سیم‌های خاردار که شاخه‌های فلزی یا نایلونی در زاویه‌های مختلف بر روی آن‌ها چسبیده‌اند می‌توانند برای جلوگیری از استفاده از انواع مکان‌های نشستن به‌کار روند. تور پرنده برای جلوگیری از ورود پرندگان به مناطقی از قبیل راه‌های عبوری، زیر سایبان‌ها یا مناطق سرپوشیده ساختمان‌ها مفید است. تور را می‌توان برای امکان دست‌یابی آسان جهت نگه‌داری ساختمان به‌طور متحرک نصب نمود.

 

 

 

نخ‌ها یا سیم‌ها: شبکه‌ای از نخ‌های گسترده شده ظاهراً در رفتار پرندگان خاص زمانی‌که خطر شکار وجود دارد، تداخل ایجاد می‌کنند. عکس العمل بسته به گونه و مکان فرق می‌کند و معمولاً پرندگان بالغ نسبت به افراد جوان‌تر بیشتر دوری می‌کنند. فاصله‌بندی بیش از ۹۱/. متر تا ۲۴/۱۵ متر و یا ۳۸/۲۴ متر بعضی از کاکی‌ها و پرندگان آبی را از استخرها و انبارها دور می‌کند.

 

پژوهش‌های جدید نشان داده‌اند که گنجشک‌های خانگی به‌طور موثری از مکان‌های تغذیه‌ای بیرونی که در آن‌ها نخ‌های تک رشته‌ای شفاف به فاصله‌ی ۳/. یا ۶/. متر از هم قرار می‌گیرند، دوری می‌کنند. چنین نخ‌بندی گنجشک‌های خانگی را از محل‌های آشیانه‌سازی دور نمی‌کنند. پرستوی‌های انباری از لانه‌سازی بر روی ساختمان‌هایی که در آن‌ها نخ‌های ماهی‌گیری تک رشته شفاف در فاصله‌ی حدود ۲۴/۱۵ تا ۴۸/۳۰ سانتی‌متر در جلو یا در اطراف مکان فعال لانه‌سازی قرار می‌گیرند، دوری می‌کنند.

 

کاربرد دیگر نخ‌ها یا سیم‌ها برای ایجاد سد فیزیکی بر روی جایگاه‌های نشستن ازقبیل لبه‌ها، نوک بام‌‌ها یا لوله‌ها می‌باشد. سیم‌ها را باید به حد کافی پایین قرار داد تا پرندگان نتوانند زیر آن‌ها استراحت کنند و اما به اندازه ای بالا قرار داد که پرندگان نتوانند روی آن ها بنشینند. در مناطق وسیع چندین رشته نخ و بعضی از رشته‌ها در دو یا سه سطح ممکن است نیاز باشد. برای نصب، انتهای نخ‌ها با استفاده از قلاب به پایه‌ی L مانند بسته می‌شوند. نخ‌هایی با چنین آرایشی به‌صورت تجاری قابل دسترس است.

 

 

 

روش‌های فرهنگی: کاهش دسترسی به جایگاه‌های لانه‌سازی و منابع غذایی معمولاً یک بخش ضروری مدیریت آسیب است. تغییرات در ساختمان‌ها برای پیش‌گیری ازلانه‌سازی و کاهش دسترسی به دانه‌های سر ریز شده از انبارهای غله، مناطق بارگیری و مکان‌های مشابه مثال‌هایی از این نوع هستند.

 

دورکننده‌ها: دور‌کننده‌های تماسی که از پلی‌بوتین‌ها ساخته می‌شوند، موادی نرم، چسبنده و غیر‌سمی هستند این مواد پرندگانی از قبیل کبوترها، سارها یا گنجشک‌های خانگی را از نشستن روی لبه‌ها، میله‌ها، یا مکان‌های مشابه باز می‌دارد. برای حذف آسان بهتر است دور کننده‌ها بر روی تکه‌های نواری ماسک مانند پهن قرار ‌گیرند و این مواد باید به‌صورت دوره‌ای جایگزین شوند زیرا گرد و غبار و کثیفی سطح چسبنده آن‌ها را می‌پوشاند. سیستم‌های شوک الکتریکی برای دور کردن پرندگان ازلبه‌ها یا مکان‌های مشابه در دسترس هستند. وقتی که پرندگان در نزدیکی اتصال الکتریکی فرو می‌آیند، شوک الکتریکی دورکننده ولی بی‌ضرر ایجاد می‌شود.

 

 

 

هراساندن: راه‌کارهای هراساندن باعث می‌گردند تا جذابیت یک محل به پرندگان آفت کمتر شود. بنابراین پاسخ بسته به درجه جذابیت که در ارتباط با گزینه‌های دیگر مانند غذا و دیگر منابع مورد نیاز می‌باشد فرق می‌کند. هراساندن در بعضی موقعیت‌ها برای گونه‌هایی مانند سارهای اروپایی، پرندگان سیاه و کلاغ‌های آمریکایی یک ابزار مناسب است. تلاش برای هراساندن کبوترها و گنجشک‌ها و هم‌چنین تلاش برای هراساندن دیگر گونه‌ها ازمکان‌های تغذیه‌ای در آب و هوای شمالی در طی زمستان غیر مؤثر است. پرندگان هراسان شده ممکن است در مکان‌های دیگر مشکل ایجاد کنند.

 

انواع ابزارهای هراسان کننده دیداری و شنیداری به‌صورت تجاری وجود دارند. بعضی واحدهای الکترونیکی براساس خصوصیات بیولوژیکی و دیگر صداها بصورت تصادفی بر اساس الگوی خاص گونه‌ها تولید می‌شوند. ابزارهای بالن مانند با لکه‌های چشمی با موفقیت‌هایی بسیار استفاده شده‌اند. ابزارهای مافوق صوت که صداهایی بالاتر از دامنه شنوایی انسان تولید می‌کنند، در دسترس می‌باشند اما مدرک قابل اعتمادی در مورد کارآیی‌شان وجود ندارد.

 

تله‌گذاری: تله‌های قفسی متعددی برای گرفتن سارها، گنجشک‌های خانگی یا کبوترها وجود دارد. تله‌گذاری در جاهائی‌که جمعیت‌های محدودی از گنجشک‌های خانگی یا کبوترها آسیب ایجاد می‌کنند، می‌تواند مفید باشد، اما در جاهایی که احتمال حمله مجدد از محل‌های مجاور وجود دارد تله‌گذاری وقت‌گیر است و معمولاً یک روش غیر مؤثر برای حذف جمعیت‌های متحرک بزرگ پرندگان آفت از قبیل سارها یا پرندگان سیاه می‌باشد. تله‌ها باید حداقل هر روز مورد بازدید قرار گیرند و پرندگان غیر هدف گرفته شده، باید فوراً آزاد شود. پرندگان آفت شکار شده را می‌توان با روش انسانی در معرض دی‌اکسید‌کربن قرار دادن و یا با شکستگی گردن کشت.

 

 

 

تیر اندازی: تیراندازی هم‌زمان با حذف به‌روش تله‌گذاری در کاهش دسته‌های کبوتر کوچک و دسته‌های گنجشک خانگی در جایی‌که هجوم مجدد محدود است، می‌تواند مؤثر باشد. تفنگ‌های گلوله‌ای یا مهمات تفنگ با قدرت پایین مثل کالیبر ۲۲/ (تفنگ با گلوله مناسب پر شود)یا کالیبر ۲۲/ Rimfire با فشنگ‌های CB در دسترس هستند. به‌هر‌حال تیراندازی به گونه‌های پرنده خیلی متحرک مثل پرنده سیاه و سارها تأثیر کمی روی تعداد افراد جمعیت دارد اما ممکن است در ترساندن و پراکندگی آن‌ها به‌طور موقت مفید باشد.

 

کنترل و پیش‌گیری از آسیب غاز کانادایی:

 

مدیریت غازهای کانادایی در مناطق شهری پاسخ سریع و آسانی ندارد و توسط عقاید مختلفی که دربین گروه‌های مختلف در مورد این که چه باید انجام دهند بیشتر گیج‌کننده می‌باشد. بعضی کاهش تعداد غازها را می‌خواهند در صورتی‌که دیگران می‌خواهند تعدادشان بیشتر شود و عقیده‌ها درباره این‌که چه تکنیک‌های مدیریتی مناسب‌تر هستند یا باید استفاده شوند متفاوت می‌باشد. تکینک‌های مدیریتی که استفاده می‌شود عبارتند از تغییر زیست‌گاه، جلوگیری از ورود، ترساندن، تله‌گذاری‌، دورکننده‌ها و دیگر روش‌ها.

 

تغییر زیست‌گاه ممکن است شامل ایجاد دیواره‌های عمودی در اطراف استخرها،‌ یا افزودن موانع صخره‌ای در امتداد سواحل، فراهم کردن امکان یخ‌زدگی آب در زمستان، حذف پوشش گیاهی متراکم اطراف استخرها، ایجاد پوشش گیاهی که با پرندگان هنگام خروج از استخرها تداخل پیدا ‌کند و کاهش کود گیاهی که در اطراف استخرها استفاده می‌شود، می‌باشد. تکنیک‌های بازدارنده شامل روش‌های مختلف حصارکشی، تورکشی و شبکه‌های سیمی یا نخی بر روی استخرها یا سایر نواحی که باید محافظت شوند، می‌باشد.

 

سگ‌های تربیت شده به‌طور موفقیت‌‌آمیزی برای پراکنده‌کردن غازها استفاده شده‌اند و انواعی از ابزارهای تولید کننده صدا و ابزارهای فراری‌دهنده نیز استفاده می‌شوند.در بعضی موقعیت‌ها، غازها در طی دوره ریزش پرها با رانده شدن دسته‌جمعی به‌داخل نواحی محصور شده به‌دام افتاده‌اند. تله‌گذاری این سؤال را پیش می‌آورد که با غازهای به‌دام افتاده چه باید کرد؟ بعضی از آن‌ها در برنامه‌های غذایی مراکز تغذیه‌ی عمومی برای فقرا استفاده شده‌اند.

 

دورکننده‌های شیمیایی براساس ماده فعال متیل آنترانیلیت (MA) به‌صورت تجاری (Rejex- iT and Bird shield)در دسترس هستند.

 

متیل آنترانیلیت به‌صورت طبیعی یافت می‌شود و یک ترکیب غذایی غیرسمی است که ظاهراً علف‌ها را برای غازهای کانادایی بدمزه می‌سازد. متیل آنترانیلیت برای به‌کار بردن بر روی علف‌ها و اخیراًَ بیشتر به‌عنوان یک ماده مه ساز ساخته می‌شود.یک آنتراکوئینون جدید به‌عنوان دورکننده (Flight control TM) در حال ارزیابی می‌باشد هرچند که هنوز در دسترس نیست. به‌نظر می‌رسد که این ماده غازهای کانادایی را به‌ویژه در زمانی‌که همراه با تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهان استفاده می‌شود، دور می‌کند. میزان کارآیی دورکننده‌های غازها، مانند اکثر دورکننده‌های دیگر، به‌وسیله‌ی عواملی مثل میزان گرسنگی یا میزان جلب شوندگی به سمت علف‌ها، نوع فعالیت (چریدن در مقابل وقت‌گذرانی) و دسترسی به جای‌گاه‌های مناسب دیگر تغییر می‌کنند.

 

معمولاً برای مدیریت مشکلاتی که توسط غازها در شهرها به‌وجود می‌آید استفاده و تلفیق انواع روش‌ها ضرورت دارد. مشکلات و مسائل مربوط به غازهای کانادایی در سراسر کشور شناسایی شده و نیاز است که یک توافق کلی در بین افراد ذی‌نفع مختلف درباره‌ی این‌که چه باید انجام دهند، صورت گیرد. برای رسیدن به این هدف، ‌سرویس حیات وحش و ماهی ایالات متحده ۹ نشست را در جای‌گاه‌هایی در سراسر کشور در بهار امسال برای دست‌یابی به اطلاعاتی برای توسعه یک استراتژی مدیریتی فراگیر (اخبار در وب‌سایت http://news.Fws.gv مننتشر می‌شوند.) برنامه‌ریزی کرده‌است و ایالت نبراسکا نیز بحث‌هایی را در جهت توسعه طرح مدیریت شروع کرده‌است.

 

ترجمه: سپیده پورمحمدی

پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی یزد

بخش تحقیقات و کنترل عوامل بیولژیک آسیب‌رسان به بناهای تاریخی

 

MANAGAMENT OF PEST BIRDS IN URBAN ENVIRONMENTS

Ron J. Johnson

Extension Wildlife Specialist

University of Nebraska, Lincoln

January 2000

http://digitalcommons.unl.edu/icwdmother/16