خانه تاریخی پنج دری یزد ثبت ملی شد
خانه پنج دری بنایی است به جای مانده از دوران قاجار که در فهرست آثار ملی کشور جای گرفت.
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد، این بنای ارزشمند با مساحتی بالغ بر ۷۰۰ مترمربع در نزدیکی میدان امیرچقماق و در محله خواجه خضر در شهر یزد واقع شده است.
این اثر که در حال حاضر مالکیت خصوصی دارد، دارای دو حیاط کاملا مجزا با ورودی های مجزا می باشد و بدلیل تعدد الگوی پنج دری به تشخیص مالکان این خانه «پنج دری» نام گذاری شده است.
اتاق شکم دریده، تالار بزرگ، تالار کوچک، اتاق های متعدد، پستو و… باعث تنوع فضایی در این بنا شده است و نحوه طراحی ارتباطات آن امکان استفاده کاملا مجزا از دو حیاط مجموعه را ایجاد کرده است.
فضاهای اطراف حیاط کوچک در زمان ساخت یا دوره قاجار با تزیینات گچی، درهای گره چوبی و نقاشی دیواری تکمیل شده و یکی از ویژگی های خاص این خانه قاجاری، زیرزمین های دستکند و بطور ویژه دو ستون دستکند در سقف زیرزمین پنج دری حیاط اصلی است که در نوع خود منحصر بفرد است.
از دیگر ویژگی های خاص بنا ناتمام بودن ساخت بنا از دوره ساخت در بخش هایی از آن می باشد. پلان خانه پنج دری به لحاظ نوع ارتباط ورودی ها و حیاط ها و اتاق ها بسیار معمارانه و خاص است و با سایر نمونه های معمول متفاوت است.
نحوه ساخت این خانه، نسبت به خانه های تاریخی و مصالح بنایی از ظرافت فوق العاده بیشتری برخوردار است و تزیینات گچبری حیاط کوچک، شیشه های رنگی درهای چوبی و نقاشی دیواری حاشیه ای شکم دریده در این بنا واجد ارزش هنری هستند.
شایان ذکر است با توجه به ثبت این اثر ارزشمند در فهرست آثار ملی، این خانه تحت حفاظت و نظارت سازمان میراث فرهنگی کشور و اداره کل میراث فرهنگی استان قرار می‌گیرد و هرگونه دخل و تصرف یا اقدام عملیاتی که منجر به تخریب یا تغییر هویت آن شود جرم محسوب می‌شود.
گفتنی است: تاکنون ۴۱۴ مورد خانه تاریخی استان یزد در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و این خانه نیز با تلاش اداره کل میراث فرهنگی استان یزد اخیرا با شماره ۳۲۱۰۱ در این فهرست جای گرفته است.
