همایش «خاک و آب، منشأ زندگی در یزد» برگزار شد

به‌گزارش  روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان یزد، ابراهیم کاظم‌نژند، مدیر پایگاه جهانی قنات زارچ روز پنج‌شنبه ۱۶ آذرماه در این همایش گفت: ۵ دسامبر روز جهانی خاک نام گرفته است و ما در مجموعه جهانی قنات زارچ تصمیم گرفتیم، نشستی برای علاقه‌مندان به حوزه خاک داشته باشیم چراکه معتقدیم زیست و معیشت مردم به آب و خاک وابسته است.

مدیر پایگاه جهانی قنات زارچ گفت: کاری که اکنون انجام‌شده، مخاطب آن دانشجویان هستند و باید با اقدامات حفاظتی و نگهداری از خاک و آب در شهر یزد به خصوص حوزه قنوات آشنا شوند.

کاظم‌نژند در روز جهانی خاک افزود: این کار به منظور توجه به دو عامل مهم آب و خاک که تاریخ به آن وابسته است انجام خواهد شده است.

او از چهار عنصر آب، خاک، آتش و هوا به عنوان چهار عنصر حیات‌بخش در جهان یاد کرد و افزود: تمامی تمدن‌های جهانی در کنار آب شکل‌گرفته است و خاک به عنوان بستر کشت محصول و مواد غذایی قابل‌توجه است.

مدیر پایگاه جهانی قنات زارچ ادامه داد: شهر یزد با سابقه چند هزار ساله خود ۴۰ رشته قنات دارد که اکنون زنده نیستند و ما بخشی از گذشته تاریخی خود را فراموش کرده و به آن پشت کرده بودیم.

مدیر پایگاه جهانی قنات زارچ تأکید کرد: آنچه مایه زیست ما است را با فاضلاب‌های خانگی و شهری آلوده کردیم، در قنات جهانی زارچ که کار احیای آن از حدود ۱۰ سال قبل شروع‌ شده است، تاکنون ۳۸۰ مورد فاضلاب خانگی شناسایی و با کمک گروه اجرایی پایگاه قطع‌شده است.

۲۲۰۰ حلقه چاه متصل به قنات زارچ

کاظم‌نژند با اشاره به اینکه قنات جهانی زارچ، ۲۲۰۰ حلقه چاه از زارچ تا فهرج دارد، گفت: هرچند عده‌ای سیاه نمایی می‌کنند که قنات احیا نشده و یا نمی‌شود اما کارهای زیادی در حال انجام است و مادر چاه قنات با عمق ۹۰ متر نیز مرمت شده است.

او با اشاره به اینکه متأسفانه فاضلاب‌های خانگی زیادی همچنان در حوالی مسجد جامع و بافت تاریخی به قنوات می‌ریزند، تصریح کرد: قنات محل زندگی ماهی، حلزون و خرچنگ است و از زمان‌های دور شاهان افرادی که داخل قنات ماهی ریزی انجام می‌دادند را معاف از مالیات کرده بودند، چراکه ماهی عامل سلامت آب قنات بوده است و اگر ماهی‌ها می‌مردند می‌فهمیدند که آب آلوده‌شده و باید اقدام کنند.

زهره منتظر، مسئول گردشگری پایگاه میراث جهانی قنات زارچ در این همایش با این آگاهی که چهار عنصر آب، خاک، هوا و آتش جایگاه خاصی در سرشتن حیات وزندگی انسان دارند، اظهار کرد: این عناصر باید به نحوی در تعادل و تعامل باید باشند تا حیات سیر طبیعی و تکامل خود را داشته باشد.

او گفت: از هزار سال پیش تا ۶۰ سال گذشته، شاهد این بودیم که دشت و گلستان‌هایی در یزد وجود داشتند، اما اکنون اسمی از آن‌ها باقی نمانده است و باغ و گلستانی در یزد نیست.

مسئول گردشگری پایگاه میراث جهانی قنات زارچ با تأیید اینکه نفس شهرنشینی موجب اختلال می‌شود، گفت: امروزه کوچه‌های خاکی سنگ‌فرش شدند و مانع از ادامه یافتن حفظ رطوبت و چسبندگی در خاک شده است، همچنین مصالح ساختمانی کار گرفته‌شده سبب شده است موازنه گرمایی زمین تغییر کند.

منتظر بیان کرد: در کنار عدم رعایت نکات مربوطه، متأسفانه صنایع پرآب خواه را درجایی مثل یزد که مردم و زمین آن نیاز شدیدی به آب دارند ایجاد کرده و توسعه دادیم، صنایعی که با مکش چند برابری آب از زمین، حتی نیاز به اجرای چند خط انتقال آب داشتند و سبب شدند تنش‌های قومیتی و دعواهای بین استانی و تنش‌های محیطی و زیستی را شاهد باشیم.

او ادامه داد: باید از گذشتگان یاد بگیریم و از آن شیوه‌ها استفاده ببریم، چراکه این رویه‌ها در حفظ و نگهداری آب و قنات، باعث آبادانی در شهر یزد و همه شهرهای فلات مرکزی شدند.

مسئول گردشگری پایگاه میراث جهانی قنات زارچ ادامه داد: مردم یزد درگذشته در بهره‌برداری، استفاده و نگهداری از آب مدیریت داشتند و صنایع کم آب‌خواهی همچون نساجی و ابریشم کشی، حنا و ارده را داشتند.

منتظر با اشاره به اینکه شهر یزد به شهر قنات و قنوت و قناعت شهره است، تصریح کرد: قنات‌ها ریشه، اصالت و هویت ما هستند اگر قنات نبود، یزدی نداشتیم که بخواهیم در آن زندگی کنیم و در مورد آن حرف بزنیم، قنات تنها روش استحصال آب از سفره‌های زیرزمینی است که هم سو و سازگار با اقلیم ماست.

او گفت: برای حفظ شهر از فروپاشی، نیاز به صنایع سبز و کم آبخواه، ظرفیت گردشگری و صنایع‌دستی داریم و اگر متناسب با المان‌های سازگار این صنایع گسترش پیدا کنند نیازهای ما و گردشگران را برطرف کرده و موجب انتقال هویت، اصالت و تمدن یزد به آیندگان خواهد شد. در پایان این مراسم، دانشجویان و مسئولان از پایاب‌های احیاشده و قنات دیدن کردند و برای اولین با نحوه محاسبه دبی آب را سنجش کرده و یک کار آموزشی و منحصربه‌فردی را تجربه کردند.

انتهای پیام/