دربند گرجی شهر جهانی یزد مرمت و احیا شد

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد، "ساشا ریاحی مقدم" سرپرست معاونت میراث فرهنگی استان یزد با اعلام این خبر گفت: دربند گرجی یکی از طولانی ترین و قدیمی ترین دربندهای ایران به حساب می آید که در محله گازرگاه شهر جهانی یزد و در دل بافت تاریخی این شهر قرار گرفته است.

سرپرست معاونت میراث فرهنگی این اداره کل در ادامه افزود: این دربند در اوایل دوران قاجار و یا اواخر زندیه بنا شده و در همان زمان، گرجی هایی که بعد از تحولات منطقه قفقاز به ایران منتقل شده بودند، به این مکان آمده و در آنجا سکنی گزیدند.

او در خصوص ویژگی های مهم این دربند تاریخی گفت: در این دربند تعداد چهارده بنا وجود دارد و از بناهای شاخص آن می توان به خانه خان بهادر (معین التجار) و عمارت بهار عمر (خانه متعلق به دکتر ابوئی) اشاره نمود. حاج یوسف گرجی بزرگ خاندان از جمله افرادی بوده که در اوایل دوران قاجار (و احتمالاً زند) به همراه خانواده خود به ایران مهاجرت کرده است.

این مقام مسئول تصریح کرد: مصالح به کار رفته در دربند گرجی عمدتاً خشت می باشد و جداره های دربند با اندود کاهگل پوشانده شده است. تزئینات به کار رفته در دربند گرجی شامل سردرهای آجر کاری شده و نغول های کارشده روی جداره ها می باشد که بعضی از آنها دارای تزئینات ساده گِلبری است. قسمت هایی از دربند به صورت سرپوشیده ساخته شده که این طاقها به صورت گوناگون از جمله طاق کلیل، طاق آهنگ و … است و درآن چند نورگیر نیز مشاهده می شود. همچنین نیم طاق سر در برخی خانه ها نیز به صورت کلیل، تیزه دار و مازه دار دیده می شود. در برخی قسمت های دربند نیز بر روی جداره ها طاقنماهایی وجود دارد.

ریاحی مقدم در ادامه در خصوص آسیب های ایجاد شده برای این بنا گفت: با گذشت زمان عواملی باعث ایجاد آسیب به این بنا شده اند که از مهمترین این آسیب ها باید از عوامل طبیعی همچون فرسایش نام برد.

او در ادامه مهمترین اقدامات مرمتی انجام شده در این بنای تاریخی را شامل، تراشیدن اندودهای فرسوده بدنه دربند، دوخت و دوز شکاف ها، استحکام بخشی دیوارها، ازاره چینی پای دیوارهای بدنه، اندود کاهکل بدنه، اندود کچ سقف و بدنه، اجرای شرفی لب دیوارها، اصلاح ناودان های پشت بام، اندود کاهگل پشت بام و ساباط های دربند، جمع آوری آسفالت کف دربند، اجرای قلوه سنگ در کف دربند، ساماندهی کابلهای برق و مخابرات، سیم گل و مرمت سردرب پلاکهای مسکونی، مرمت پشت بامهای دربند برشمرد.

ریاحی مقدم تصریح کرد: پیش از این پنج بادگیر خانه های تاریخی اطراف این دربند نیز توسط اداره کل میراث فرهنگی استان یزد مرمت و بازسازی شده بود و همچنین پرونده ثبت این دربند تاریخی درحال تهیه و تدوین می باشد.