اردکان و میبد ظرفیتهای ویژه گردشگری یزد

در نوروز امسال  روز دوم فروردین به نام دو شهرستان میبد و اردکان نامگذاری شده است که با برگزاری آئین نوروزگاه در بناهای تاریخی شاخص و پربازدید این شهرستانها علاوه بر استقبال از نوروز، بسیاری از سنتها و آئینهای بومی این شهرستانها به گردشگران و مسافران نوروزی معرفی می شود.

…. و اما شاید خالی از لطف نباشد در این روز که به نام این دو شهرستان نامگذاری شده  برخی جاذبه های  گردشگری و بناهای تاریخی شاخص آنها را بهتر بشناسیم.

شهرستان اردکان:  واقع در ۶۰ کیلومتری شمال غرب استان یزد و در حاشیه ی کویر نمک قراردارد. این شهرستان دارای سه بخش «مرکزی»، «خرانق» و «عقدا» و پنج دهستان می باشد. وجود قلاع و رباط های متعدد در این شهرستان، نشانگر اهمیت راهبردی این منطقه در دوره صفویه می باشد، مساجد تاریخی کهن از جمله مسجد جامع تاریخی عقدا، ارگ تاریخی خرانق که شواهد باستان شناسی سابقه سکونت در این منطقه را تا عصر مفرغ به عقب می برد و نهایتاً واقع شدن مهمترین زیارتگاه زرتشتیان جهان، موسوم به پیر سبز چک چک که نشانگر موجودیت مدارا و تسامح مذهبی و همزیستی مسالمت آمیز ادیان در این منطقه است از جمله ویژگیهای بارز حوزه میراث فرهنگی این منطقه است .

وجود بیابانها و مناطق بکر کوهستانی ویژه در خرانق و زرین این منطقه را مستعد روند اکوتوریسم و طبیعت گردی نموده است.

صنایع دستی این منطقه از تنوع قابل توجه ای برخوردار است، هنر زنجیر سازی صنعت و هنری است دیرینه، که ریشه در تاریخ اردکان دارد. کریاس بافی، زیلو بافی، خورجین بافی و حصیر بافی ، منبت کاری، مسگری ، گیوه دوزی و خراط کاری از دیگر صنایع دستی این شهر ستان می باشد.

بافت تاریخی داخل حصار اردکان یکی از بزرگترین بافتهای خشتی استان یزد است که مساحتی بالغ بر ۵۰ هکتار دارد. این بافت دارای ۱۲ محله و ۱۲ دروازه بوده است که تنها چهار برج از آن دروازه ها باقی مانده است . از شاخصه های بافت تاریخی اردکان؛ بازار، مساجد تاریخی آب انبارها، حمام های قدیمی و خانه هایی است که فضای بهشت گونه آنها انسان را به وجد می آورد و کوچه هایی با ساباط ها و دربند های فراوان که سایه سار امنی برای انسان        کویر نشین از گرماو سرما است.

از بناهای تاریخی و جاذبه های گردشگری شاخص اردکان می توان به بنای قاجاری دربند روباز صدرافضلاء ، بازار چار سوق متعلق به عصر صفوی، زیارتگاه پیر سبز چک چک، مسجد جامع اردکان به جای مانده از قرن یازدهم هـ. ق ، خانه تقدیری از بناهای به یادگار مانده از دوران قاجار و …. اشاره کرد.

همچنین مسجد جامع خرانق نیز به دلیل منار جنبان آجری بلندی که در آن تعبیه شده است از بناهای شاخص این شهرستان به شمار می رود. این منار دارای بیش از ۲ متر قطر و ارتفاع نزدیک به ۱۵ متر می باشد و به راحتی با دست به حرکت در می آید.

و اما شهرستان نمونه گردشگری میبد:

این شهرستان در ۵۰ کیلومتری شمال غربی یزد قرار دارد که شامل یک بخش مرکزی و دو دهستان می باشد. بافت تاریخی میبد آن را در زمره نمونه های نادر شهرهای باستانی ایران قرارداده است. این بافت ارزشمند فرهنگی- تاریخی و باغهای هم پیوند آن با شماره ۳۴۹۰ در فهرست اثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

از صنایع دستی مهم این شهرستان می توان به سفال و سرامیک، زیلو بافی و کاربافی اشاره کرد که سفال و سرامیک آن با نقشهای اصیل مرغ و ماهی و خورشید خانم شهرت دارد،  میبد مرکز مهم سفال و سرامیک استان یزد است.

از بناهای تاریخی شاخص میبد ابتدا باید از کهن دژ نارین قلعه نام برد که یکی از مهمترین بناهای خشتی ایران و از آثار تاریخی پیش از اسلام بوده است و قدمت آن، هزاره ی سوم پیش از میلاد تخمین زده شده است.

بنای این کهن دژ بر بالای مرتفع ترین پشته ی گلی شهر، به ارتفاع ۲۵ متر و در پهنه ای به مساحت چهار هکتار و در پنج طبقه ساخته شده است ، مصالح به کار رفته در این مجموعه متراکم خشت و گل بوده و خشتهای مشاهده شده درآن اغلب با ابعاد ۴۰*۲۴*۱۰ ، منتسب به معماری ساسانی است.

از دیگر بناهای تاریخی این شهرستان می توان به چاپارخانه به جا مانده از دوران هخامنشی، مسجد جامع میبد باقی مانده از دوران اسلامی، اب انبار کلار میبد متعلق به قرن ۱۱ هـ. ق،  برج کبوتر خانه ، آسیاب دو سنگی میبد، یخچال خشتی، و کارونسرای شاه عباسی اشاره کرد.

 واما این بخش کوچکی از جاذبه های گردشگری و آثار تاریخی این دو شهرستان زیبا می باشد که قطعا دیدن این جاذبه ها لذتی دو چندان خواهد داشت.