مرمت سه شی تاریخی مکشوفه در دخمه ترک آباد اردکان

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد "ساشا ریاحی مقدم" سرپرست معاونت میراث فرهنگی این اداره کل عنوان کرد: دخمه ترک آباد اردکان، اثری بازمانده از دوره ایلخانی در قرن هشتم است و در محله دیلم روستای ترک آباد، شهرستان اردکان قرار دارد.

او افزود: این بنای ارزشمند، از خشت و گل و چینه ساخته شده و با توجه به شواهد موجود دارای سی حجره مجزا است که زرتشتیان برای در امان ماندن از آزار و اذیت دشمنان در دوره ایلخانی به مکان دوری که در حال حاضر ترک آباد است گریخته و سکونت یافتند و حتی شواهدی بر ایجاد مکاتبه زرتشتیان هم دوره و ساکن در هندوستان نیز وجود دارد. این سایت تاریخی با توجه به شواهد ظاهری و شیوه اجرای طاق های استودان آن متعلق به دوره ایلخانی بوده و این بنا یک نمونه منحصر به فرد از فعالیت های اجتماعی و فرهنگی جامعه زرتشتیان در این منطقه محسوب می شود. این بنای ارزشمند در مهرماه سال ۱۳۸۲ با شماره ۱۰۴۲۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این مقام مسئول تصریح کرد: گردنبد، انگشتری با نگین فیروزه و یک حلقه سی شی تاریخی بودند که پس از کشف در بنای تاریخی دخمه ترک آباد توسط امین اموال فرهنگی ـ تاریخی اداره کل مورد مرمت قرار گرفتند.

"الهه خاکباز الوندیان" امین اموال فرهنگی ـ تاریخی این اداره کل نیز عنوان کرد: گردنبد کشف شده از جنس نقره می باشد که با محصولات خوردگی سبز روشن و تیره پوشیده شده بود. ابتدا شی با پنبه، برس نرم و ابزار دندانپزشکی به صورت مکانیکی تمیز شد ولی محصولات خوردگی کمی از روی سطح برداشته شد، بنابراین با استفاده از محلول های شیمیایی با درصد پایین مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا به وسیله محلول STPP5% و با اپلیکاتور شی مورد تمیزکاری قرار گرفت و بقایای محصولات خوردگی با EDTA5% بطور کامل پاکسازی شد. شی با آب مقطر بخوبی شستشو داده شد و پس از خشک شدن با پارالوئید B72  با در ۵ تثبیت شد.

او افزود: انگشتری با سنگ فیروزه، نیز از جنس نقره ای می باشد که با محصولات خوردگی سبز روشن، تیره پوشیده شده بود. انگشتر در قسمت حلقه دارای کمبود است. ابتدا شی با پنبه، برس نرم و ابزار دندانپزشکی به صورت مکانیکی تمیز شد ولی محصولات خوردگی کمی از روی سطح برداشته شد بنابراین با استفاده از محلول های شیمیایی با درصد پایین مورد استفاده قرار گرفت. چون این احتمال وجود داشت که انگشتر فاقد مغز فلزی است بسیار با احتیاط عملیات مرمت بر روی آن انجام شد. ابتدا به وسیله محلول STPP5% و با اپلیکاتور شی مورد تمیزکاری قرار گرفت و بقایای محصولات خوردگی با EDTA5% بطور کامل پاکسازی شد. بعد از برداشتن رسوبات دیده شد که سطح نقره ای با رنگ ارغوانی-بنفش پوشیده شده که در واقع AgCl بود و به عنوان پاتین محسوب می شود و این لایه به طور کامل بر روی انگشتر حفظ شد. بعد از آن شی با آب مقطر بخوبی شستشو داده شد و پس از خشک شدن با پارالوئید B72  با در ۵ تثبیت شد.

الوندیان خاطرنشان ساخت: همچنین حلقه کشف شده، شی ای است با جنس آهن که با محصولات خوردگی نارنجی، زرد و سفید پوشیده شده بود. ابتدا شی با پنبه، برس نرم و ابزار دندانپزشکی به صورت مکانیکی تمیز شد ولی محصولات خوردگی کمی از روی سطح برداشته شد بنابراین با استفاده از محلول های شیمیایی با درصد پایین مورد استفاده قرار گرفت. به وسیله محلول STPP5% و با اپلیکاتور شی مورد تمیزکاری قرار گرفت بعد از آن شی با آب مقطر بخوبی شستسو داده شد و پس از خشک شدن با پارالوئید B72  با در ۵ تثبیت شد.

لازم به ذکر است: این اشیای تاریخی پس از مرمت در مخزن امن اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد نگهداری می شود.