آغازی دوباره در سپهری جهانی
»
نقش یزد بر قلب کویر حک شده است. آنجا که طبیعت بر مردم سخت میگرفت. آفتاب، سوزان بود؛ باد، خروشان و آب، گریزان. و حکایت از زندگی مردمانی بود که با نبوغ خود، آب را از دوردستها به سکونتگاه خویش فراخواندند؛ با خاک آمیختند و خشت ساختند. خشتها را چیدند و خانهها آراستند و بناها کنار هم نهادند و رنج کویر از شهر راندند. از آن زمان تا به امروز روایت از نرمی طبیعت است و بازی سایه و رقص باد و جریان آب…
بام شهر با گنبدها و منارهها و بادگیرهایش در آسمان تنیده و هندسه پر و خالی شهر، سهمی از آسمان را به هر بنا ارزانی داشته است. بر زمین شهر نیز نقش آسمان و بوی خاک با هم هماوایی میکنند و سخن از سر درون سر میدهند. در یزد، معماری و زندگی به سان تار و پودی در هم تنیدهاند که آن را «شهر تاریخی یزد» نام نهادهاند.
دارالعباده یزد شهرِ اوصاف و اوقاف و اصناف و حِرَف و در یک کلام تجلى مدنیت است. اگر به تاریخنامههاى اختصاصى یزد نگاهى گذرا بیاندازیم، پی میبریم که بنیاد یزد دست کم در هزار سال گذشته بر پایه بنیانهاى مدنى استوار شده است.
و از یزد هر آنچه گوییم، اندک است و ناگفتهها همچنان بسیار…
اما امروز در چهل و یکمین نشست میراث جهانی در لهستان، شهر تاریخی یزد مرزها را در هم شکست و در زمره شهرهای میراث جهانی نشست؛ آنچنان که باغ دولت آباد، قنات زارچ و قنات حسن آباد نیز در سالهای گذشته نام یزد را بر تارک میراث جهانی درج نموده بودند.
پیش از هر چیز میبایست این پیروزی بزرگ را به مردم بزرگ ایران و شهروندان یزد بهویژه ساکنان عرصه جهانی شهر تاریخی یزد و نیز همه دستاندرکاران این رویداد فرخنده بهویژه اعضای تیم تهیه پرونده ثبت جهانی و همه میراثدوستان ایرانزمین، شادباش گوییم.
باید بدانیم که یزد از امروز وارد مرحلهای نو از مسیر رشد تاریخی خود شده است که به راستی میتوان آغازی دوباره در تاریخ زندگانی این شهر تاریخی قلمدادش نمود و میبایست تمامی آنانکه دل در بند این شهر کهن و ارزشهایش دارند، اعم از پیشکسوتان مرمت و حفاظت، مدیران شهری، دانشگاهیان، اصحاب رسانه و جامعه محلی با همدلی و همیاری در راستای پاسداری از ارزشها و به فعلیت رساندن فرصتها گام بردارند.
ثبت یزد در نمایه میراث جهانی به عنوان نخستین تجربه سرزمینمان در ثبت شهرهای تاریخی، رویدادى بس مبارک است و حاوى این پیام است که باید در مبانى و اصول مدیریت شهرى و شیوههاى شهردارى شهرهاى تاریخى بازاندیشى و بازنگرى کنیم و به این عرصههای تاریخی به دیده ارزش و فرصتهایی شگرف بنگریم.
نیک میدانیم که ثبت، بهانهای است برای حفاظت و زمانی که در مقیاس جهانی مطرح میگردد، بایدها و نبایدهایی در مقیاس جهانی نیز به همراه خواهد داشت که جز با برنامهریزی درست و مدیریت اصولی امکانپذیر نخواهد بود. چراکه از امروز، ذرهبین رسانهها و محافل جهانی پاسدار میراث فرهنگی، یزد را نیز در سایه چتر خود خواهد گرفت و افکار عمومی جهانیان، مردم یزد را امانتدار میراث بشری خویش میشناسند و چه نیکو که منش ایرانی را در اینجا نیز به نمایش گذاریم و امانتدار شایستهای باشیم. و به پشتوانه همین جهانی شدن، از امروز باید جهانی بیندیشیم، جهانی سخن بگوییم و جهانی گام برداریم.
امیدواریم رخدادِ فرخنده ثبت جهانى یزد، سرآغازى باشد براى پاسدارى از ارزشهاى تاریخى و فرهنگى شهرهاى تاریخی ایران.
